ความสำคัญของสารสนเทศศาสตร์

ความสำคัญของสารสนเทศศาสตร์

จุมพจน์ วนิชกุล (2549 : 7 - 9) ได้กล่าวไว้ว่าสารสนเทศศาสตร์เป็นสื่อความรู้ที่จำเป็นและสำคัญอันเป็นมรดกทางปัญญาของมวลมนุษยชาติที่ได้บันทึกไว้ในสื่อต่างๆ สืบทอดกันมาเป็นระยะเวลาช้านานนับเป็นรากฐานอันจำเป็นและบ่งบอกถึงกระบวนการสร้างสรรค์วัฒนธรรม อารยธรรม และสังคมของโลก โดยชนรุ่นหลังได้ใช้ประโยชน์ จากสารสนเทศในการพัฒนาคุณภาพชีวิตและสังคม ในการดำเนินชีวิตประจำวันของบุคคลนั้นต่างต้องเผชิญกับปัญหานานาประการ อยู่ตลอดเวลา ในการตัดสินใจแก้ปัญหาที่ถูกต้องทันเหตุการณ์ และได้ผลดีของแต่ละคนก็จะไม่เหมือนกัน มักขึ้นอยู่กับการประมวลข้อมูล ข่าวสารมาประกอบการตัดสินใจ นอกจากมนุษย์จะใช้สารสนเทศในการแก้ไขปัญหาแล้ว ยังใช้สารสนเทศขจัดความไม่รู้ และยังนำสารสนเทศมาใช้เพื่อให้เกิดความเจริญทางด้านจิตใจ เช่น การสร้างความเพลิดเพลินงานทางด้านศิลปะ การรู้จักควบคุมอารมณ์ การมีสติ และการก่อให้เกิดประสบการณ์ทั้งปวง

กฤติยา อัตถากร (2545 : 7) ในปัจจุบันโลกอยู่ในยุคที่เรียกว่า ยุคสารสนเทศ (information age) สังคมสารสนเทศ (information society) สังคมแห่งการเรียนรู้ (knowledge society) หรือ ยุคการสื่อสารไร้พรมแดน สารสนเทศเป็นปัจจัยสำคัญ ในการกำหนดแนวทางการพัฒนาด้านการเมือง สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม ปัจจุบันสารสนเทศมีปริมาณการผลิตเพิ่มมากขึ้น และมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ดังนั้นการละเลยไม่แสวงหาสารสนเทศ จะทำให้ได้รับสารสนเทศล่าช้า ไม่ทันต่อเหตุการณ์ บางครั้งทำให้เสียเวลาในการทำงานที่ซ้ำซ้อน สูญเสียทรัพยากรโดยเปล่าประโยชน์ ความสำคัญของความรู้ ข้อมูล ข่าวสาร จัดว่าเป็นทรัพยากรสำคัญอย่างหนึ่งสำหรับการพัฒนาไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าทรัพยากร ธรรมชาติ และทรัพยากรมนุษย์ สอดคล้องกับที่ องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ กำหนดว่า ทรัพยากรที่สำคัญของโลก มี 3 ประการ คือ ทรัพยากรธรรมชาติ ทรัพยากรมนุษย์ และทรัพยากรสารสนเทศ และได้ให้ความสำคัญ ของสารสนเทศว่าเป็นรากฐานอันจำเป็น สำหรับความก้าวหน้าของอารยธรรมและสังคม เป็นส่วนหนึ่งของ กระบวนการสร้างสรรค์ หรือการใช้ทรัพยากร เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ ในการตัดสินใจ สารสนเทศมีความสำคัญต่อหน่วยงาน องค์การต่าง ๆ ทั้งภาครัฐ เอกชน ตลอดจนนักวิชาการ และบุคคลทั่วไป ซึ่งจำเป็นต้องใช้สารสนเทศอยู่ตลอดเวลา แต่จะเป็นด้านใด มีความลึกซึ้งเพียงใด ขึ้นอยู่กับลักษณะหน้าที่ ภารกิจของหน่วยงานหรือบุคคลนั้น ๆ ในสังคมปัจจุบันนี้ สารสนเทศได้มีบทบาทต่อการดำเนินงานของทุกสาขาอาชีพ ทั้งในภาครัฐและเอกชน ให้ประสพผลสำเร็จและพัฒนาให้มีความเจริญก้าวหน้า เป็นสื่อที่ก่อให้เกิดความเข้าใจ อันดีระหว่างมวลมนุษย์ทั้งในระดับชาติ และนานาชาติ ประการสำคัญ คือ เป็นสิ่งที่ช่วยพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีคุณภาพและมีประสิทธิภาพ ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ จริยธรรม สังคม วัฒนธรรม การเมือง การปกครอง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศ สารสนเทศที่ถูกต้องสมบูรณ์และทันสมัยเท่านั้น ที่ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อผู้ใช้บริการอย่างมีประสิทธิภาพ

ความสำคัญของสารสนเทศต่อบุคคล

จินดารัตน์ โกสุวรรณ (2530 : 11 - 16) ได้กล่าวถึงความสำคัญของสารสนเทศไว้ว่า ทำให้สามารถต่อสู้กับสิ่งแวดล้อมซึ่งไม่รู้จักและอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต และสามารถนำเอาทรัพยากรธรรมชาติ มาใช้ประโยชน์ในการดำรงชีวิต ทำให้มีปัจจัยในการดำรงชีวิตอันได้แก่ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค ทำให้สามารถต่อสู้กับความไม่รู้ของตนเอง ในเรื่องที่จำเป็นต้องรู้ สารสนเทศ ช่วยให้มนุษย์เกิดความรู้ความเข้าใจในเรื่องต่างๆ ที่อยู่รอบตัว เช่น ปรากฏการณ์ธรรมชาติ เรื่องร่างกาย และจิตใจของตน เรื่องเกี่ยวกับพฤติกรรมของเพื่อนมนุษย์ ทำให้สามารถปรับตัว และสร้างสัมพันธภาพกับเพื่อนมนุษย์ ที่อยู่ร่วมกันได้ ทำให้สามารถเผชิญกับปัญหาต่างๆ รู้จักใช้สารสนเทศในการตัดสินใจ แก้ปัญหา และจะกระทำหรือไม่กระทำในสิ่งต่างๆ ได้อย่างรอบคอบ เพราะการได้รับสารสนเทศที่ถูกต้อง ครบถ้วน และทันเวลา เป็นพื้นฐานในการตัดสินใจ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ทำให้เกิดความเจริญทางจิตใจ มีสติ รู้จักควบคุมอารมณ์ที่ไม่พึงปรารถนา รู้จักสร้างสรรค์ศิลปะ ให้เกิดความสวยงาม มีความเพลิดเพลินในการศึกษา ทางศาสนา ก่อให้เกิดความสงบ เยือกเย็น และดำรงชีพได้อย่างมีสุข

ความสำคัญของสารสนเทศต่อสังคม

จินดารัตน์ โกสุวรรณ (2530 : 17) ได้กล่าวถึงความสำคัญของสารสนเทศว่า ก่อให้เกิดการศึกษา ซึ่งจำเป็นต่อการพัฒนาสังคม สังคมใดที่คนในสังคมได้รับการศึกษา รู้หนังสือ และสามารถเข้าถึงสารสนเทศ สังคมนั้นจะสามารถพัฒนาอย่างรวดเร็ว รักษาไว้และถ่ายทอดมรดกทางวัฒนธรรม สารสนเทศจะช่วยอนุรักษ์พัฒนา และถ่ายทอดความรู้ ให้แก่คนรุ่นใหม่ต่อไปได้ สามารถเรียนรู้ความเข้าใจ ในวัฒนธรรมของคนที่อยู่ต่างสังคมได้ เกิดการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม มีความเข้าใจระหว่างกัน ทำให้อยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุขเสริมสร้างความรู้ ความสามารถทางด้านเทคโนโลยี เศรษฐศาสตร์ ธุรกิจ
จากความสำคัญที่มีผู้ให้ไว้ สรุปได้ว่า สารสนเทศศาสตร์เป็นสื่อความรู้ที่จำเป็นและสำคัญอันเป็นมรดกทางปัญญาของมวลมนุษยชาติที่ได้บันทึกไว้ในสื่อต่างๆ สืบทอดกันมาเป็นระยะเวลาช้านานนับเป็นรากฐานอันจำเป็นและบ่งบอกถึงกระบวนการสร้างสรรค์วัฒนธรรม อารยธรรม และสังคมของโลก โดยชนรุ่นหลังได้ใช้ประโยชน์ จากสารสนเทศในการพัฒนาคุณภาพชีวิตและสังคม

จากความสำคัญที่มีผู้ให้ไว้ สรุปได้ว่า สารสนเทศศาสตร์เป็นสื่อความรู้ที่จำเป็นและสำคัญอันเป็นมรดกทางปัญญาของมวลมนุษยชาติที่ได้บันทึกไว้ในสื่อต่างๆ สืบทอดกันมาเป็นระยะเวลาช้านานนับเป็นรากฐานอันจำเป็นและบ่งบอกถึงกระบวนการสร้างสรรค์วัฒนธรรม อารยธรรม และสังคมของโลก โดยชนรุ่นหลังได้ใช้ประโยชน์ จากสารสนเทศในการพัฒนาคุณภาพชีวิตและสังคม

แหล่งที่มา : จุมพจน์ วนิชกุล. สารสนเทศเพื่อการเรียนรู้. กรุงเทพฯ : สมาคมส่งเสริมเทคโนโลยี ไทย – ญี่ปุ่น, 2549.

กฤติยา อัตถากร. การสื่อสารสารสนเทศ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ดอกหญ้า, 2545.

จินดารัตน์ โกสุวรรณ. บรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย, 2530.